තමන්ගේම ව්‍යාපාරයක් පටන් ගන්න එක ගොඩක් දෙනෙක්ගේ සිහිනයක්. ඒ වුනාට ඔබ එයට නිවැරදිව සූදානම් නැතිනම් සහ ඔබට ඒ ගැන හරි අවබෝධයක් නැත්නම් වැඩේ අභියෝගාත්මක පුළුවන්. ඉතින් මේ ලිපි මාලාවෙන් හරියට දැනගෙන ඔයාගෙම business එකක් පටන් ගන්න අවශ්‍ය හැම දේම පියවරෙන් පියවර අපි ඔබට අරගෙන එනවා.
ඉතින් අද අපි කතා කරමු business එක පටන් ගන්න කලින් ඔයා කරන්න ඕන දේවල් මොනවද කියල. ඔයා ව්‍යාපාරයක් ආරම්භ කරන්න කලින් පරීක්ෂා කළ යුතු දේවල්, තීරණය කල යුතු දේවල් සහ කළ යුතු දේවල් මොනවද කියලා බලමු.
ඔයා සූදානම් දැයි පරීක්ෂා කරන්න
ව්‍යාපාරයක් ආරම්භ කරන්න වෙහෙස මහන්සි වෙලා වැඩ කිරීම සහ කැපවීම අවශ්‍යයි. මුලින්ම ඔබට සාමාන්‍ය මට්ටමකට හෝ ව්‍යාපාර හැකියාවන්, හොඳ ව්‍යාපාර අදහසක් සහ මුදල් අවශ්‍ය වෙනවා. ඒ විතරක් මදි. දේවල් දුෂ්කර වුනහම, අභියෝග ආවම අත්හරින්නේ නැතුව ඉදිරියට යාමට ඔයාට ඔරොත්තු දීමේ හැකියාව සහ විනයත් අවශ්‍ය වෙනවා.
ඔයා කොපමණ උත්සාහයෙන් කළත්, ඔබේ ව්‍යාපාරය සාර්ථක නොවන අවස්ථාත් ඔබට හමු වේවි. ඔබට අවශ්‍ය උදව් ලබා ගැනීමට බොහෝ ස්ථාන තියෙනවා. නමුත් ව්‍යාපාරයක් ආරම්භ කිරීමට පෙර, ඔබ මූල්‍යමය වශයෙන් සහ මානසික වශයෙන් සූදානම් වීම ඉතා වැදගත්.
ඔබේ අදහස ව්‍යාපාරයක් ද නැතිනම් විනෝදාංශයක් දැයි තීරණය කරන්න
ඔබ පටන් ගන්න යන්නේ ව්‍යාපාරයක් ද එහෙමත් නැත්නම් විනෝදාංශයක් දැයි ඔබ දැනගත යුතුයි. ව්‍යාපාරයක් කියන්නේ සාමාන්‍යයෙන් ලාභයක් ලබා ගැනීමට ඔබ කරන දෙයක්. විනෝදාංශයක් කියන්නේ ඔබ විනෝදය සඳහා කරන දෙයක්. මේකෙදි ඔබේ වියදම් පියවා ගැනීමට ඔයා කරන දේ විකුණන්න පුළුවන්.
හරියටම මේක ව්‍යාපාරයක් ද විනෝදාංශයක් ද කියන එක තීරණය කරන එක දෙයක් නැහැ. මේකට විවිධ සාධක කිහිපයක් ම සලකා බැලිය යුතුයි. ව්‍යාපාර සහ විනෝදාංශ සඳහා බලපාන දේවල් එකිනෙකට වෙනස්. උදාහරණ විදිහට;
- බදු (tax)
- රක්ෂණ (insurance)
- බලපත්‍ර සහ අවසරපත්‍ර (licenses and permits)
- වාර්තා තබා ගැනීම (record keeping)
- වාර්තා කිරීම (reporting)
ව්‍යාපාරයක් සහ විනෝදාංශයක් අතර වෙනස වෙනත් ලිපියකින් වැඩි දුර කතා කරමු.
ඔබ කොන්ත්‍රාත්කරුවෙක් ද හෝ සේවකයෙක් ද කියන දේ පැහැදිලි කරගන්න
ඔයාගේ business එක වෙනත් ව්‍යාපාරයකට සපයන සේවාවක් නම්, ඔයා එහි සේවකයෙක් ද ස්වාධීන කොන්ත්‍රාත්කරුවෙක් ද කියන දේ ඔබ දැනගත යුතුයි.
කොන්ත්‍රාත්කරුවෙක් සාමාන්යෙන් තමන්ගේම අධිකාරිය යටතේ කටයුතු කරන අතර එකවර සේවාදායකයින් කිහිප දෙනෙකුට සේවය සැපයිය හැකියි. බොහෝ විට වැඩ කිරීමට තමන්ගේම මෙවලම් සහ ක්‍රම භාවිතා කරනවා. සේවකයෙක් නම් වෙනත් කෙනෙකුගේ ව්‍යාපාරයක වැඩ කරනවා. සේවායෝජකයා තමයි වැඩ කරන්නේ කොහොමද, කොහේදී ද සහ කවදාද යන්න තීරණය කරන්නේ.
සේවකයින්ට සහ කොන්ත්‍රාත්කරුවන්ට රක්ෂණ, බදු සහ විශ්‍රාම වැටුප් සඳහා එකිනෙකට වෙනස් අයිතිවාසිකම් සහ වගකීම් තියනවා. ඒ නිසා මේ දෙක පැහැදිලිව වෙන් කරලා දැනගන්න.
ඔබ පුරවැසියෙකු හෝ ස්ථිර පදිංචිකරුවෙකු නොවේ නම් කළ යුතු දේ
ඔබ ඕස්ට්‍රේලියානු පුරවැසියෙකු හෝ ස්ථිර පදිංචිකරුවෙකු නොවේ නම්, ව්‍යාපාරයක් පවත්වාගෙන යාමට ඔබට වීසා බලපත්‍රයක් අවශ්‍ය වෙනවා. සියලුම වර්ගයේ වීසා බලපත්‍ර ඔබට ඕස්ට්‍රේලියාවේ ව්‍යාපාරයක් පවත්වාගෙන යාමට අවසර දෙන්නේ නැහැ. ඒ නිසා ඒ සඳහා අවශ්‍ය වීසා ගැන ඔබ දැනගත යුතුයි. ඒ සඳහා ලබා ගන්න අවශ්‍ය වීසා ගැන වෙනම ලිපියකින් කතා කරමු.
ඔබ වයස අවුරුදු 18ට අඩු නම් කළ යුතු දේ
ඕස්ට්‍රේලියාවේ ව්‍යාපාරයක් පවත්වාගෙන යාමට ඔබ වැඩිහිටියෙකු වීමට අවශ්‍ය නැහැ. නමුත් ඔබ වයස අවුරුදු 18ට අඩු නම් සලකා බැලිය යුතු අමතර දේවල් කිහිපයක් තියෙනවා. ඔයාට වැඩ කිරීමට අවසර ඇත්තේ කවදාද සහ කොපමණ ද යන්න පිළිබඳ සීමාවන් තියනවා. ඒ ගැනත් හරියටම දැනගන්න අවශ්‍යයි.
ඉතින් business එකකට ලෑස්තිද කියලා දැනගන්න මේ දේවල් හරිද කියල පරීක්ෂා කරලා බලන්න.
- ව්‍යාපාරයක් පවත්වාගෙන යාමට අවශ්‍ය කුසලතා ලබා ගන්න
- ඔබේ business idea එක ගැන පොඩි research එකක් කරන්න
- ව්‍යාපාරයක් පවත්වාගෙන යාම ඔබේ ජීවන රටාවට බලපාන්නේ කොහොමද කියන දේ තේරුම් ගන්න
- උදව් සහ උපදෙස් ලබා ගන්න පුළුවන් ස්ථාන සහ පුද්ගලයින් ගැන දැන ගන්න
- ඔබ අරඹන්නට සූදානම් වෙන්නේ ව්‍යාපාරයක් ද විනෝදාංශයක් ද කියන දේ දැනගන්න
- ඔබ මෙහිදී සේවකයෙක් ද කොන්ත්‍රාත්කරුවෙක් ද කියන දේ හරියට දන ගන්න
- ඔබ ඕස්ට්‍රේලියාවේ පුරවැසියෙක් නෙවෙයිනම් ඕස්ට්‍රේලියාවේ ව්‍යාපාරයක් පවත්වාගෙන යාමට ඔබට ඉඩ සලසන වීසා බලපත්‍රයක් ලබා ගන්න
- ඔබ වයස අවුරුදු 18ට අඩු නම්, ඔබේ ප්‍රාන්තයේ හෝ ප්‍රදේශයේ ඔබට නීත්‍යානුකූලව වැඩ කිරීමට අවසර දී ඇත්තේ කෙසේද යන්න සලකා බලන්න.
- ඕනෑම සේවකයෙකු දරුවන් සමඟ වැඩ කිරීමේ චෙක්පතක් (working with children check) හෝ ඔබේ ප්‍රාන්තයේ හෝ ප්‍රදේශය ට අනුව අදාළ එවැනි යමක් තිබේ දැයි දැනගන්න
ඉතින් මේ දේවල් තමයි ඔයා ව්‍යාපාරය ආරම්භ කරන්න කලින් මුලින්ම හිතන්න ඕන දේවල්. මේ දේවල් ගැන වැඩිදුර විස්තර වගේම ඔයාගේ business plan එක හදාගන්න තැන ඉදන් හැමදේම ඉස්සරහට වෙන වෙනම ලිපි වලින් කතා කරමු.
